Morwa biała nie cieszy się w Polsce aż tak dużym uznaniem, jak ma to miejsce w Chinach, gdzie ceni się jej prozdrowotne właściwości i wykorzystuje na szeroką skalę w medycynie niekonwencjonalnej. Lecznicze właściwości morwy wykorzystuje się, m.in. w profilaktyce przeciwmiażdżycowej i antynowotworowej, we wspomaganiu leczenia cukrzycy i poziomu cholesterolu we krwi, a także w celu osiągania lepszych efektów odchudzania i zapobiegania nadmiernemu tyciu.
Morwa biała (łac. Morus alba L.) pochodzi z Dalekiego Wschodu, a źródła historyczne podają, że stosowano ją w medycynie naturalnej już w XXX w. p.n.e. Do Europy morwę białą przywieziono w XI w. wraz z gąsienicami jedwabnika. Korzystny wpływ morwy na funkcjonowanie ludzkiego organizmu znany jest od wieków, a wiedza o właściwościach bioaktywnych liści, owoców, kory, nasion i korzeni tej rośliny przekazywana jest z pokolenia na pokolenie.
Owoce morwy białej spożywa się zwykle na surowo, w postaci suszonej lub przetwarza się na soki czy dżemy. Z kolei liście najczęściej wykorzystywane są do przygotowywania herbat i naparów. Ponadto możemy je nabyć w formie ekstraktów, będących skoncentrowanym źródłem związków bioaktywnych.
W XX wieku morwą białą zainteresowała się też nauka, a pod lupę wzięto przede wszystkim obserwacje dotyczące korzystnego oddziaływania tej rośliny na terapię osób z cukrzycą typu 2.
Cukrzyca – epidemia XXIw.
Cukrzyca jest groźna chorobą cywilizacyjną. Została pierwszą niezakaźną chorobą uznaną przez ONZ za epidemię.
Cukrzyca typu 1 – dotyka głównie dzieci i młodzież w wieku poniżej 20 roku życia. Jest to choroba autoimmunologiczna, a jej przyczyną jest uszkodzenie komórek trzustki przez własny system odpornościowy.
Cukrzyca typu 2 spowodowana jest głównie złą dietą i brakiem aktywności fizycznej, ale także uwarunkowana predyspozycjami genetycznymi.
W 2018 r. w Polsce było 2,9 mln dorosłych chorych na cukrzycę, czyli co jedenasty dorosły. Mówimy tutaj o osobach zdiagnozowanych. Tymczasem część osób ma stan przedcukrzycowy lub nie wie, że ma cukrzycę.
Morwa biała – właściwości
Najważniejszym składnikiem występującym w liściach morwy białej jest związek o nazwie DNJ (alkaloid 1,5-dideoksy-1,5-imino-D-sorbitol), który odpowiada za regulację stężenia glukozy we krwi. W porównaniu do jego syntetycznych inhibitorów nie powoduje skutków ubocznych takich jak senność, wzdęcia czy biegunki. Ponadto wyciąg z morwy białej reguluje poziom insuliny we krwi, co może zapobiegać rozwojowi insulinooporności. Innym ważnym związkiem obecnym w liściach morwy białej jest kwercetyna, która wykazuje właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Co więcej, ekstrakty z liści morwy przyczyniają się również do przeciwdziałania otyłości, skorelowanej z cukrzycą typu 2.
Chociaż liście morwy białej znane są głównie jako surowiec mający zastosowanie w terapii zaburzeń gospodarki węglowodanowej to warto podkreślić, że to nie jedyne jej właściwości. Badania naukowe dowodzą, że morwa biała może być wykorzystywana we wspomaganiu leczenia znacznie większej liczby dolegliwości. W liściach morwy znajduje się bowiem wiele substancji biologicznie czynnych. Główny budulec liści stanowi białko oraz błonnik pokarmowy. Wśród składników mineralnych można wyróżnić: cynk, wapń, żelazo, magnez oraz fosfor. Liście morwy zawierają też polifenole takich jak rutyna, astragalina czy kwas chlorogenowy. Są to organiczne związki chemiczne, które wykazują właściwości przeciwutleniające. Zmniejszają ryzyko wystąpienia nowotworów oraz chorób układu krążenia.
Morwa biała w tabletkach
W aptekach i sklepach zielarskich możemy zakupić preparaty zawierające morwę białą. Decydując się na zakup morwy białej w kapsułkach lub tabletkach, powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na skład. Chociaż większość preparatów ma w składzie naturalny wyciąg z liści morwy białej to niektóre z nich zawierają również substancje konserwujące.
Morwa biała – przeciwwskazania
Przeciwwskazaniami do zastosowania preparatów zawierających wyciągi z morwy białej są: uczulenie na składniki produktu, a także ciąża i okres karmienia piersią.
Bibliografia:
-
Grześkowiak J., Łochyńska M., Związki biologicznie aktywne morwy białej (Morus alba L.) i ich działanie lecznicze, Postępy Fitoterapii 2017, 1: s. 31-35.